Estrogeny to grupa hormonów steroidowych, które odgrywają kluczową rolę w regulacji wielu procesów w organizmie kobiety. Poziom estradiolu podlega wahaniom zarówno w ciągu miesiąca (fazy cyklu miesiączkowego) jak i w trakcie całego życia kobiety, kiedy to obserwujemy wzrost jego wydzielania w okresie dojrzewania i drastyczny spadek w okresie okołomenopauzalnym.
Niedobór estradiolu daje szereg negatywnych skutków zarówno fizycznych jak i psychicznych. Niedobór estriadolu u kobiet, w porównaniu do niedoboru estradiolu u mężczyzn, sprawia, że kobiety statystycznie częściej chorują na zaburzenia psychiczne takie jak depresja, zaburzenia snu, przewlekłe zespoły bólowe, migrena czy zespół przewlekłego zmęczenia, co może być wynikiem nagłego spadku poziomu tego hormonu. W okresie menopauzy drastycznie rośnie odsetek kobiet u których pojawiają się objawy niedoboru estradiolu i choroby zależne od tego deficytu. Pamiętajmy jednak, że niedobór estrogenów dotyczy w dzisiejszych czasach coraz młodszych kobiet - niejednokrotnie nawet 20- czy 30- letnich.
Wśród fizjologicznych przyczyn niskiego poziomu estradiolu wyróżnia się następujące stany takie jak:
Pomimo, że stany te uznawane są przez medycynę za fizjologię, to należy zwrócić uwagę, że niekiedy dochodzi do zbyt gwałtownego spadku poziomu estradiolu, który wyraża się przez bardzo nasilone zaburzenia psychiatryczne. Wykazano na przykład, że nasilenie objawów u kobiet z bulimią, PTSD, a także ryzyko samobójstw jest największe w pierwszej fazie cyklu, kiedy to stężenie estradiolu i progesteronu jest najmniejsze. Dotyczy to również zespołu napięcia przedmiesiączkowego, które u części kobiet przyjmują postać znaczących zaburzeń nastroju niekiedy znacznie utrudniających codzienne funkcjonowanie. Takie stany, mimo że uważane za zmiany fizjologiczne, wymagają interwencji lekarskiej i przede wszystkim diagnostyki.
Natomiast przyczyny niefizjologiczne, schorzenia, które mogą prowadzić do obniżenia poziomu estradiolu to:
Część wymienionych schorzeń może być leczona przyczynowo, jak np. zwiększenie podaży kalorii, zmniejszenie wydatku energetycznego może przywrócić właściwe poziomy estradiolu w FHA. Inne, jak np. pooperacyjny brak jajników, uszkodzenie po radioterapii – leczymy objawowo i suplementujemy hormony, jeśli pacjentka tego wymaga.
Jeśli masz obawy dotyczące niskiego poziomu estradiolu lub innych problemów związanych z równowagą hormonalną, zawsze zalecam skonsultowanie się z lekarzem. Odpowiednie badania diagnostyczne i ocena indywidualnych potrzeb są kluczowe przed podjęciem jakichkolwiek suplementów lub terapii hormonalnej. Decyzję o stosowaniu suplementów hormonalnych powinien podejmować wyłącznie lekarz, który posiada pełny obraz Twojego stanu zdrowia i historii medycznej. Istnieje kilka substancji naturalnych np. DHEA lub ekstrakty z czerwonej kończyny, które są czasem stosowane w kontekście regulacji poziomu estradiolu, ale skuteczność i bezpieczeństwo takich suplementów są wciąż badane i nie są jeszcze pełni zrozumiane. Ważne jest również zrozumienie, że poziom estradiolu regulowany jest przez wiele czynników, w tym przez układ hormonalny i funkcję jajników. Terapia hormonalna, przepisana i nadzorowana przez lekarza, jest najbardziej efektywnym sposobem regulacji poziomu hormonów, takich jak estradiol. Zawsze jako lekarze staramy się jednak leczyć przyczynowo tak, aby tej terapii uniknąć o ile jest to możliwe.