Hormonalne aspekty pracy w jednostkach specjalnych

Dziś temat który zainteresuje z pewnością mężczyzn w jednostkach specjalnych wojska i policji. Omówię w artykule wpływ intensywnego treningu - nazwijmy to ogólnikowo "militarnego"  na:

• profil hormonalny
• odpowiedź nerwowo - mięśniową
• umiejętności strzeleckie
• zmęczenie psychiczne i fizyczne

Duża część mężczyzn pracujących w jednostkach specjalnych przyjmuje testosteron

… i często bardzo słusznie. Czemu tak sądzę? Otóż:

• długotrwały intensywny trening kondycyjno - wytrzymałościowo - siłowy
• różnego rodzaju stresory fizyczne
• stresory psychiczne
• deprywacja snu
• niewystarczająca podaż pożywienia/ płynów

będą prowadzić do gwałtownych zaburzeń metabolicznych i hormonalnych, m.in. do zmniejszenia stężenia testosteronu, wzrostu stężenia kortyzolu. Krótkotrwałe obniżenie poziomu testosteronu nie powinno nieść ze sobą powikłań, jednak długotrwałe narażenie na niedobór testosteronu będzie niosło ze sobą ryzyko wielu poważnych konsekwencji zdrowotnych takich jak:

• obniżony nastrój, libido
• zmniejszenie gęstości mineralnej kości (osteoporoza i osteopenia)
• spadek siły i masy mięśniowej, odwrócenie anabolizmu w katabolizm mięśniowy
• zwiększone narażenie na różnego rodzaju kontuzje – zerwania przyczepów mięśni, ścięgien, więzadeł, upośledzone gojenie mikrourazów
• zaburzenia snu
• zwiększona podatności na infekcje/ zaburzenia odporności
• zmniejszone umiejętności kognitywne, wydłużenie czasu reakcji, mniejsza spostrzegawczość, celność w trakcie strzelania

Kto pracuje ten wie jaka jest specyfika związana z dostaniem się do danej jednostki, następnie jak wyglądają poligony, okresowe testy i narzucane wymagania psychiczno - fizyczne. Inaczej przedstawia się sytuacja u sportowców zajmujących się zawodowo sportem u których intensywne treningi będą prowadzić do tzw. fizjologicznej adaptacji do wysiłku, która nie jest bezwzględnym wskazaniem do terapii hormonalnej.  U członków jednostek specjalnych zmiany mogą przybrać postać patologiczną. Pamiętajmy przecież, że sportowcy mają zapewniony dobry dostęp do pożywienia, snu itd. w przeciwieństwie do członków jednostek specjalnych.

Patologiczne zmiany, które możemy zaobserwować u mężczyzn w tej grupie zawodowej to:

• wzrost poziomu kortyzolu
• wzrostu poziom SHBG (białko wiążące hormony płciowe)
• spadek poziomu testosteronu (który utrzymuje się nawet do kilku tygodniu po zakończonym intensywnym okresie wzmożonego wysiłku)
• spadek poziomu IGF-1 (insulinopodobny czynnik wzrostu, po polsku: ten czynnik który odpowiada za anabolizm)
• podwyższenie innych parametrów związanych ze zmęczeniem / przetrenowaniem

W jednym z badań u żołnierzy po 3-tygodniowym okresie treningowym zakończonym 5-dniowym kursem zaobserwowano znaczny spadek odporności co związane było z:

• zwiększeniem stężenia cytokin (czynników) prozapalnych
• upośledzeniem integralności błony śluzowej dróg oddechowej (chodzi o to, że zwarta i szczelna błona śluzowa zapobiega wnikaniu bakterii z dróg oddechowych do krwioobiegu; tutaj ten mechanizm jest upośledzony) co prowadziło do zwiększonej zapadalności na infekcje dróg oddechowych
• upośledzenie wytwarzania DHEA-s i prolaktyny które mają funkcje immunomodulujące i są uważane za markery przewlekłego stresu

Czy testosteron jest dla Ciebie?

Nie będę przedstawiać mojej subiektywnej opinii, przedstawię Wam to na jednym z badań. Na podstawie przeglądu literatury dotyczącej Jednostek Sił Specjalnych w latach od 1975 do 2015 u mężczyzn stwierdzono następujące zjawiska:

• spadek poziomu testosteronu o -6.3%
• spadek beztłuszczowej masy ciała (głównie mięśnie) o -4.6%
• spadek siły o -11.7%

które były spowodowane deficytem energii średnio -3,351 kcal/dzień oraz deprywacją snu ograniczonego do 3 godzin na dzień.

Podanie testosteronu w takiej grupie mężczyzn dało następujące skutki:

• wzrost beztłuszczowej masy ciała o 6.2%
• wzrost siły o średnio 7.9-14.8%
• odwrócenie kacheksji (czyli wyniszczenia) o 2%

Na niedobór testosteronu i związane z nim powikłania najbardziej narażeni są mężczyźni:

• po 30-/ 40-stym roku życia
• osoby z niedoborami witaminy D, B, żelaza, magnezu i wielu innych
• osoby z deficytem kalorycznym
• osoby z chorobami przewlekłymi (które mogą być rozpoznane lub nie)
• predyspozycje genetyczne

Najważniejsza wskazówka ode mnie: zrób badania, żeby przekonać się czy testosteron dotyczy właśnie Ciebie. Oczywiście nie masz możliwości, żeby zrobić sobie badania w trakcie selekcji, wtedy gdy te stężenia spadają na łeb na szyję,  ale niejednokrotnie zdarza się, że niedobór możemy stwierdzić już wyjściowo, wtedy gdy nie jesteś w sztosie treningowym. Możesz już wtedy podejrzewać lub być prawie pewnym, że gdy będziesz bezpośrednio w trakcie intensywnych treningów to te poziomy spadną jeszcze bardziej. Niejednokrotnie zdarza się, że niedobór testosteronu jest uwarunkowany (lub potęgowany) przez różnego rodzaju niedoboru lub inne zaburzenia hormonalne np. nadmiar prolaktyny czy też insulinooporność Wtedy okazać się może, że przyjmowanie testosteronu nie musi być koniecznością, że wystarczy wyrównanie innych problemów, które powodują deficyty testosteronu. Na pewno najgorszym rozwiązaniem jest posłuchanie kolegi z jednostki który podpowiada ,,przybij centymetr teścia i masteronu” bez wskazania badań, które powinieneś wykonać przez zaczęciem oraz w trakcie przyjmowania środków.

Czy poziom hormonów ma wpływ na umiejętności strzeleckie? Co prawda nie ma badań, które bezpośrednio pokazywałyby bezpośredni wpływ hormonów na umiejętności strzeleckie, ale to co zostało dobrze udokumentowane to wpływ testosteronu na cechy warunkujące bycie dobrym strzelcem. Niski poziom testosteronu powoduje:

• Wydłużenie czasu reakcji
• Osłabienie skupienia
• Niska decyzyjność
• Słaba koordynacja ruchowo- wzrokowa
• Zmniejszenie napięcia mięśniowego
• Osłabienie neuroplastyczności mózgu

Czy więc niedobór testosteronu będzie negatywnie wpływał na Twoje umiejętności strzeleckie? Odpowiedź: TAK

Czy podanie testosteronu mężczyźnie z niedoborem poprawi te parametry? Odpowiedź: TAK

Testosteron oraz inne hormony płciowe działając na ośrodkowy układ nerwowy kształtując cechy neurokognitywne.

Czy z drugiej strony źle kontrolowane przyjmowane testosteronu będzie negatywnie wpływać na umiejętności strzeleckie? Odpowiedź: TAK

Jeśli przyjmujesz jakiekolwiek środki bez nadzoru i zauważyłeś u siebie objawy takie jak:

• Zmęczenie
• Labilność emocjonalna
• Rozdrażnienie
• Trudności w zasypianiu/ wybudzanie się w nocy
• Zaburzenia nastroju

To najprostsza oznaka, że Twoja terapia jest źle kontrolowana i że najwyższy czas zrobić badania krwi, ponieważ oprócz wyżej wymienionych działań niepożądanych Twoje zdolności kognitywne również będą zaburzone.

No dobrze, to teraz w praktyce jak to wygląda

Pracujesz gdzie pracujesz, nie przyjmujesz hormonów masz niskie poziomy testosteronu.
Co dalej? Od czego zacząć?

1. Zastanów się czy Twój styl życia jest dopięty na ostatni guzik? Jeśli imprezujesz weekendami czy stoisz na bramce w klubie nie oczekuj rogu obfitości w twoich poziomach testosteronu XD Postaw na początku na regeneracje, sen. Jeśli masz zajazd w pracy nie dorzucaj sobie dodatkowych treningów w czasie wolnym tylko daj ciału się zregenerować.
2. Dieta, suplementacja często leży. Mężczyźni zazwyczaj nie dojadają lub jedzą tzw ,,syf”. Jeśli interesuje Ci naturalne podbicie poziomów testosteronu przy pomocy suplementów diety zajrzyj do mojego artykułu ale pamiętaj - nie zrobią one całej roboty - najważniejszy jest styl życia.
3. Czy wykonałeś potrzebne badania i wykluczyłeś inne zaburzenia hormonalne (niedoczynność tarczycy, hiperprolaktynemia).
4. Wyklucz niedobory lub inne choroby. Znajdź dobrego i doświadczonego przewodnika po Twoim zdrowiu, który ogarnie Cię kompleksowo.

Co robisz nie tak? A teraz moje autorskie obserwacje odnośnie pacjentów pracujących w jednostkach specjalnych wojska i policji, którzy przyjmują testosteron na własną rękę będące niejako ścianą płaczu na której wypisałam najczęściej popełniane błędy:

1. Brak badań przed w trakcie i po zakończeniu przyjmowania testosteronu.
2. Ignorowanie zaburzeń nastroju, libido i wzwodów oraz innych objawów somatycznych - bóle głowy, podwyższone ciśnienie, retencja wody, nadmierne spinanie mięśni w trakcie wysiłku.
3. Przyjmowanie środków w dużej ilości i dużych dawkach- znowu bez adekwatnej kontroli badaniami zarówno profilaktycznie jak i wtedy wystąpią działania niepożądane fizyczne i psychiczne.
4. Myślenie ,,im większy tym lepszy”. O wpływie dużej ilości środków/ dużej masy mięśniowej na aspekty wydolnościowe pisałam już w artykule który można odnieść nie tylko do zawodników sportów walki ale też wszystkich osób uprawiających sporty kondycyjno - wytrzymałościowe na wysokim poziomie.
5. Stosowanie w cyklach - włączanie na kilka miesięcy, potem stop bez adekwatnego odbloku i tak na okrągło.
6. Brak odpowiedniej suplementacji. Oczywiście, jak wspominałam najważniejszy jest styl życia, ale na tak wysokim poziomie przetrenowania suplementacja jest ważnym elementem dbałości o stan zdrowia.
7. Używki najróżniejszej maści, czyli alkohol i/lub narkotyki.

Uwaga: jeśli chciałbyś zrobić badania i nie wiesz od czego zacząć zrobić napisz do Nas chętnie Ci doradzę ZA DARMO. Warunki skorzystania z bezpłatnej pomocy w zakresie porady dot. badań:

1. Wykonanie badań nie wiąże się z koniecznością odbycia konsultacji lekarskiej (chyba że zadecydujesz inaczej). Badania są przede wszystkim dla Ciebie i Twojej informacji.
2. Musisz w 2 zdaniach opisać swój problem i jakie środki/ hormony przyjmujesz, w treści wiadomości zaznacz, że chcesz wykonać TYLKO BADANIA i to, że NIE CHCESZ  korzystać z konsultacji lekarskiej. Poniżej podaje link na który możesz wysłać wiadomość
   LINK.
3. Badania wykonane za naszym pośrednictwem w sieci laboratoriów Synevo są około 20% tańsze. Jeśli chciałabyś poznać więcej szczegółów napisz do nas LINK  lub zadzwoń do nas tel. +48 530 965 976.

Bibliografia

O'Hara R, Sussman LR, Tiede JM, Sheehan R, Keizer B. Physiological and Psychological Stressors Affecting Performance, Health, and Recovery in Special Forces Operators: Challenges and Solutions. A Scoping Review. J Spec Oper Med. 2022 Jun 1;22(2):139-148.

Ojanen, T., Kyröläinen, H., Igendia, M., & Häkkinen, K. (2018). Effect of Prolonged Military Field Training on Neuromuscular and Hormonal Responses and Shooting Performance in Warfighters. Military Medicine.

Morgan CA 3rd, Wang S, Mason J, Southwick SM, Fox P, Hazlett G, Charney DS, Greenfield G. Hormone profiles in humans experiencing military survival training. Biol Psychiatry. 2000 May 15;47(10):891-901.

Nieto Jimenez C, Cajigal Vargas J, Triantafilo Vladilo VS, Naranjo Orellana J. Impact of Hypothermic Stress During Special Operations Training of Chilean Military Forces. Mil Med. 2018 Jul 1;183(7-8):e193-e199.

Santtila M, Kyröläinen H, Häkkinen K. Serum hormones in soldiers after basic training: effect of added strength or endurance regimens. Aviat Space Environ Med. 2009 Jul;80(7):615-20

Tait JL, Drain JR, Corrigan SL, Drake JM, Main LC. Impact of military training stress on hormone response and recovery. PLoS One. 2022 Mar 10;17(3):e0265121.

Taylor MK, Padilla GA, Hernández LM. Anabolic hormone profiles in elite military men: Robust associations with age, stress, and fatigue. Steroids. 2017 Aug;124:18-22.

Linderman JK, O'Hara R, Ordway J. Effect of Special Operations Training on Testosterone, Lean Body Mass, and Strength and the Potential for Therapeutic Testosterone Replacement: A Review of the Literature. J Spec Oper Med. 2020 Spring;20(1):94-100.

Gomez-Merino D, Chennaoui M, Burnat P, Drogou C, Guezennec CY. Immune and hormonal changes following intense military training. Mil Med. 2003 Dec;168(12):1034-8.