Jakie badania hormonalne należy wykonać przy menopauzie? – FSH i estradiol w menopauzie
24.01.2025
Menopauza to naturalny etap w życiu każdej kobiety, który wiąże się z zakończeniem funkcji rozrodczych i znacznymi zmianami hormonalnymi. Właściwe zrozumienie tych zmian i przeprowadzenie odpowiednich badań hormonalnych jest kluczowe dla monitorowania zdrowia w tym okresie. W artykule omówimy, jakie badania hormonalne są zalecane, jak interpretować wyniki oraz jakie znaczenie mają hormony, takie jak FSH i estradiol, w diagnostyce menopauzy.
Jakie hormony należy zbadać przy menopauzie?
W diagnostyce menopauzy kluczowe znaczenie mają dwa hormony:
- Folikulotropina (FSH) – hormon folikulotropowy, produkowany przez przysadkę mózgową, reguluje pracę jajników.
- Estradiol (E2) – główny estrogen, który wpływa na cykl menstruacyjny i funkcjonowanie wielu narządów.
Dodatkowo, w zależności od objawów, można rozważyć badanie:
- LH (hormon luteinizujący): Jego poziom rośnie w okresie menopauzy, ale nie jest tak specyficzny jak FSH.
- Progesteron: Szczególnie w przypadku nieregularnych krwawień.
- Hormony tarczycy: Aby wykluczyć choroby tarczycy, które mogą powodować objawy podobne do menopauzy.
FSH i estradiol w menopauzie
Poziom FSH i estradiolu znacząco zmienia się w okresie menopauzy, co pozwala na ocenę stanu hormonalnego kobiety:
- FSH: W okresie menopauzy jego poziom znacznie wzrasta, przekraczając 30-40 mIU/ml. Wartość powyżej 25 mIU/ml może sugerować menopauzę, szczególnie w przypadku towarzyszącego obniżenia poziomu estradiolu.
- Estradiol: Jego stężenie spada poniżej 30 pg/ml, co świadczy o zakończeniu funkcji jajników i zmniejszeniu produkcji estrogenów
Jaki wynik FSH świadczy o menopauzie?
Zgodnie z aktualnymi badaniami, poziom FSH powyżej 30 mIU/ml uznaje się za typowy dla kobiet w okresie menopauzy. Niemniej jednak, wartości te mogą się różnić w zależności od indywidualnych cech pacjentki, takich jak wiek, masa ciała i stan zdrowia.
Jakie badania hormonalne są zalecane w diagnostyce menopauzy?
- Badanie FSH i estradiolu: Podstawowe badania pozwalające ocenić stan hormonalny.
- Profil lipidowy: Zmiany hormonalne w okresie menopauzy mogą prowadzić do wzrostu poziomu cholesterolu LDL i spadku HDL.
- Densytometria: Ocena gęstości mineralnej kości w celu wykrycia ryzyka osteoporozy, które wzrasta w związku ze spadkiem estrogenów.
- Glukoza i insulina: Wzrost ryzyka insulinooporności w okresie menopauzy.
Prawidłowy poziom hormonów w menopauzie
W okresie menopauzy poziom estradiolu spada do wartości poniżej 30 pg/ml, natomiast FSH wzrasta powyżej 30 mIU/ml. Jednak ze względu na różnice indywidualne, wyniki te należy zawsze interpretować w kontekście objawów klinicznych pacjentki .
Znaczenie badań hormonalnych w menopauzie
Wczesne wykrycie zmian hormonalnych pozwala na:
- Monitorowanie zdrowia kości i układu sercowo-naczyniowego.
- Wykrycie zaburzeń metabolicznych.
- Personalizację terapii hormonalnej (HTZ), która może łagodzić objawy menopauzy i zmniejszać ryzyko powikłań
Podsumowanie
Badania hormonalne, w tym oznaczenie poziomu FSH i estradiolu, są kluczowym elementem diagnostyki menopauzy. Regularne monitorowanie tych hormonów pozwala na lepsze zrozumienie procesów zachodzących w organizmie kobiety oraz na wczesne wykrycie potencjalnych problemów zdrowotnych. W razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem specjalistą, który pomoże dobrać odpowiednie badania i zinterpretować wyniki w kontekście indywidualnych potrzeb pacjentki.

Lekarz Wiktor Bzdęga
Umów wizytę
Bibliografia:
- Li Q., Zheng D., Lin H., et al. (2021). High Circulating Follicle-Stimulating Hormone Level Is a Potential Risk Factor for Renal Dysfunction in Post-Menopausal Women. Frontiers in Endocrinology, 12:627903.
- Song Y., et al. (2016). Follicle-Stimulating Hormone Induces Postmenopausal Dyslipidemia Through Inhibiting Hepatic Cholesterol Metabolism. Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 101(1):254-263.
- Henrich J.B., et al. (2006). Limitations of follicle-stimulating hormone in assessing menopause status. Menopause, 13(2):171-177.
- Wang Y., et al. (2020). Follicle-stimulating hormone and estradiol trajectories from menopausal transition to late postmenopause. Climacteric. doi:10.1080/13697137.2020.1775807.
- Taneja C., et al. (2019). FSH–Metabolic Circuitry and Menopause. Journal of Molecular Endocrinology, 63(3):R73-R80.