Co to są flozyny? – przeciwwskazania, skutki uboczne

24.01.2025

Flozyny, znane również jako inhibitory SGLT-2 (sodium-glucose co-transporter-2), to nowoczesna klasa leków stosowanych głównie w leczeniu cukrzycy typu 2. Ich mechanizm działania polega na hamowaniu białka SGLT-2, które znajduje się w nerkach i odpowiada za reabsorpcję glukozy z moczu pierwotnego do krwi. Dzięki temu flozyny zwiększają wydalanie glukozy z moczem, co przyczynia się do obniżenia poziomu cukru we krwi.

Jakie preparaty zawierają flozyny?

Na rynku dostępnych jest kilka preparatów z grupy flozyn, które różnią się między sobą substancją czynną i wskazaniami. Do najczęściej stosowanych należą:

  • Dapagliflozyna 
  • Empagliflozyna 
  • Kanagliflozyna 
  • Ertugliflozyna 

Każdy z tych leków może być stosowany samodzielnie lub w skojarzeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi, takimi jak metformina czy insulina.

Wskazania do stosowania flozyn

Flozyny są przede wszystkim stosowane u pacjentów z cukrzycą typu 2, u których nie udało się osiągnąć odpowiedniego poziomu glikemii za pomocą diety, ćwiczeń i innych leków. Ponadto, niektóre z tych preparatów wykazują korzyści w zakresie ochrony układu sercowo-naczyniowego oraz nerek, co sprawia, że są zalecane u pacjentów z ryzykiem powikłań sercowo-naczyniowych lub przewlekłą chorobą nerek.

Flozyny – skutki uboczne

Jak każdy lek, flozyny mogą powodować pewne działania niepożądane. Do najczęściej zgłaszanych należą:

  1. Zakażenia układu moczowego i narządów płciowych: Zwiększone wydalanie glukozy z moczem sprzyja rozwojowi infekcji bakteryjnych i grzybiczych.
  2. Odwodnienie i hipowolemia: Flozyny mogą powodować nadmierne wydalanie wody z organizmu, co prowadzi do odwodnienia, spadku ciśnienia tętniczego i zawrotów głowy.
  3. Kwasica ketonowa: W rzadkich przypadkach flozyny mogą przyczynić się do rozwoju euglikemicznej kwasicy ketonowej, szczególnie u pacjentów z niskim poziomem insuliny.
  4. Zaburzenia elektrolitowe: Zwiększone wydalanie sodu z moczem może prowadzić do hiponatremii.
  5. Ryzyko amputacji kończyn dolnych: W przypadku kanagliflozyny zaobserwowano zwiększone ryzyko amputacji, choć mechanizm tego działania nie jest do końca poznany.

Przeciwwskazania do stosowania flozyn

Stosowanie flozyn nie jest wskazane u wszystkich pacjentów. Przeciwwskazania obejmują:

  • Cukrzycę typu 1: Flozyny nie są zatwierdzone do leczenia cukrzycy typu 1, ze względu na ryzyko kwasicy ketonowej.
  • Przewlekłe infekcje dróg moczowych: U pacjentów z nawracającymi zakażeniami układu moczowego stosowanie flozyn może pogłębić problem.
  • Ciężką niewydolność nerek: Flozyny tracą skuteczność przy niskim wskaźniku filtracji kłębuszkowej (GFR < 30 ml/min/1,73 m²).
  • Ciążę i laktację: Brakuje wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania flozyn w tych okresach.

Jak przygotować się do leczenia flozynami?

Przed rozpoczęciem terapii flozynami, pacjent powinien przejść dokładną ocenę stanu zdrowia, w tym:

  • Badanie poziomu glikemii i hemoglobiny glikowanej (HbA1c).
  • Ocena funkcji nerek poprzez oznaczenie kreatyniny i obliczenie GFR.
  • Wywiad dotyczący historii infekcji dróg moczowych i chorób układu sercowo-naczyniowego.

Podczas leczenia ważne jest regularne monitorowanie parametrów laboratoryjnych oraz zgłaszanie lekarzowi wszelkich niepokojących objawów, takich jak ból brzucha, nudności, częste oddawanie moczu czy oznaki infekcji.

Podsumowanie

Flozyny to nowoczesne leki przeciwcukrzycowe, które poza obniżaniem poziomu cukru we krwi oferują dodatkowe korzyści w zakresie ochrony serca i nerek. Jednak jak każdy lek, wiążą się z pewnym ryzykiem skutków ubocznych i przeciwwskazań. Dlatego przed rozpoczęciem leczenia warto skonsultować się z lekarzem, który dobierze odpowiedni preparat i dostosuje terapię do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Lekarz Anna Górecka

Umów wizytę